KZkazakhstan
Пресс-орталықБайланыстарsearch
search
kazakhstan

Асбұршақ аскохитозы

Аурулар
Классификация

Аскомицеттер тобындағы саңырауқұлақтарға жатады.

Классификация

Дейтеромицеттер тобындағы саңырауқұлақтарға жатады.

Дақылдар

Бұршақты зақымдайды.

Дақылдар

Асбұршақ, үрме бұршақ, жасымық, қойбұршақ, егістік бұршақ, жоңышқа және т.б.

Таралуы

Ауру Қара топырақты емес аймақта, Батыс Сібірде, Амур облысында, Коми Республикасында,  Уралда тараған..

Таралуы

Ауру бұршақ өсіретін барлық аймақтарда кездеседі. Әсіресе Қара топырақты аймақтарда, оңтүстік облыстарда, Поволжьеде, солтүстік батыс пен Сібірде көп зиян келтіреді.

Аурудың симптомдары

Ауру өсімдіктің жер бетіндегі барлық бөлшектерін зақымдайды. Жапырақта формасы дұрыс емес,  сұрлау немесе күрең дақ пайда болады. Сабақтары мен бұршақбаста дөңгелек, шеті қара-күрең, ортасы ақшыл дақ болады. Дақтың ортасында көптеген бүрлері бар сарғыш-қызғылт немесе қызылдау түрдегі  саңырауқұлақтың конидиалық спора түзу процесі орын алады.

Аурудың симптомдары

Бұршақ аскохитозының екі түрі бар: ақшыл дақты және қара дақты. Ақшыл дақты  аскохитоздың қоздыырғышы –  A. pisi саңырауқұлағы, олар негізінен бұршақбас пен тұқымдарды, сирегірек сабақтар мен жапырақтарды зақымдайды. Бұршақбаста, сабақтар мен жапырақтарда дөңгелек немесе ұзынша келген, ортасы ашық түсті және жиегі қара-күрең болып келетін ойық дақтар пайда болады. A. pinodes, қара дақты аскохитоздың қоздырушысы, өсімдіктің барлық органдарын зақымдайды. Саңырауқұлақтың әсерінен жапырақта қара-күрең, формасы мен үлкендігі әртүрлі болып келетін томпақ дақтар пайда болады. Дақты ортасы үнемі қара болып келеді. Сабақта ұсақ, нүкте тәріздес және ұзынша жара болады.Бұршақбастағы дақтар қара-күрең, томпақ.Тамыр мойны зақымданса ол күреңденіп, ұлпалары шіриді. Осы түрлердің екеуінде де дақтың орталарында көптеген пикнидтер түзіледі. 

Биология

Патогенді ауа райы жауынды және желді болғанда конидиялар таратады.

Инфекция көздері – өсімдік қалдықтары, тұқымдары.

Болезнь распространена в районах с прохладным и влажным летом. Оптимальная температура для развития заболевания 14…16 °С. Повышенная влажность воздуха и частые обильные осадки способствуют сильному поражению растений антракнозом. Развитию болезни способствуют кислые почвы и загущенные посевы гороха.

Биология

Вегетация барысында патогендер конидия арқылы тарайды,  конидия мен псевдотеция арқылы зақымдалған өсімдік қалдықтарында қыстайды. Бұршақ аскохитозының зияндылығы - тұқымның өскіш қабілетінің төмендеуі, өскіндерінің өлуі, дақыл өнімділігінің төмендеуі, жасыл асбұршақтың дәмдік сапасының нашарлауы болып табылады.
Инфекция көздері– өсімдік қалдықтары, тұқымдары.
Өсімдіктің зақымдануы температура  4 °С жоғары ылғалдылық 90 % жоғары болса жүзеге асады. Мол жауын-шашын болса және температура  20…25 °С болған жағдайда өсімдік аскохитозбен қатты зақымдануы мүмкін. 

Күресу әдістері

Ауыспалы егіс талаптарын сақтау, терең сүдігер жырту, зақымданған өсімдік қалдықтарын жою, қышқылды топырақтарды әктеу, дақылды себудің оңтайлы нормасы.

Күресі әдістері

Тұқымды оңтайлы мерзімде себу, ауыспалы егіс талаптарын сақтау, бұршақты зақымданбайтын дақылдармен бірге орналастыру, мысалы астық тұқымдастармен, тұқымды дер кезінде жинау, күзден бастап өсімдік қалдықтарын тереңге батырып жырту, төзімді сорттарды өсіру.